عملکرد بنادر ایران

مطابق آمار سازمان بنادر و دریانوردی در آذرماه امسال ۸ میلیون و ۹۸۵ هزار و ۷۸۲ تن انواع کالا در بنادر کشور تخلیه و بارگیری شده است. بر این اساس یک میلیون و ۲۷۲ هزار و ۸۶۸ تن کالای اساسی، ۵۸۸ هزار و ۱۰۴ تن کالای فلزی، ۲ میلیون و ۳۶۶ هزار و ۵۹۴ تن کالای ساختمانی و معدنی، ۵۴ هزار و ۷۱۹ تن ماشین‌آلات، وسایل نقلیه، قطعات یدکی و ابزارآلات، ۳۷۲ هزار و ۳۱۰ تن کود و مواد شیمیایی و ۱۲۹ هزار و ۶۱۷ تن منسوجات چرم، پوشاک، الیاف، کاغذ و چوب تخلیه و برگیری شده است.

این بارگیری ها شامل انواع بسیار مختفلی از کانکس ها و کانکس ویلایی بوده است.

همچنین ۱۰۳ هزار و ۹۵۲ تن خرده‌بار و متفرقه، ۹۳۲ هزار و ۲۸۷ تن کالای کانتینری و ۳ میلیون و ۱۶۵ هزار و ۳۳۱ تن فرآورده‌های نفتی تخلیه و بارگیری شد. این در حالی است که طی آذرماه سال گذشته ۱۲ میلیون و ۹۴۳ هزار و ۱۵۳ تن انواع کالا تخلیه و بارگیری شده بود که حکایت از کاهش حدود ۳۱ درصدی دارد.

در بندر شهید رجایی در آذر امسال ۴ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۳۰۴ تن کالا تخلیه و بارگیری شده بود که در مقایسه با ماه مشابه سال ۹۶ بالغ بر ۳۱.۵ درصد کاهش یافته است.شایدبتوان این موضوع را با کاهش خرید کانتینر و خرید کانکس در ایران نیز همسو دانست.

کارنامه بنادر در سال ۹۷

در سال ۹۷ میزان تخلیه و بارگیری بنادر کشور به میزان ۱۳۴.۶۸ میلیون تن بود که در قیاس با مدت مشابه سال قبل کاهشی ۱۳.۹ درصدی داشت.

میزان تخلیه و بارگیری بنادر در سال ۱۳۹۷ معادل ۱۳۴.۶۸ میلیون تن بوده است که در قیاس با مدت مشابه سال ۹۶ که میزان تخلیه و بارگیری رقمی معادل ۱۵۶.۵۰ میلیون تن بود، حاکی از کاهش ۱۳.۹ درصدی میزان تخلیه و بارگیری در ۱۷ بندر کشور شامل بنادر آبادان، آستارا، امام خمینی، امیرآباد، انزلی، بوشهر، جاسک، چابهار، خرمشهر، شهید باهنر، شهید رجایی، فریدون کنار، قشم، گناوه، لنگه، نکا و نوشهر است.

میزان عملیات تخلیه و بارگیری در ۱۲ ماهه سال ۱۳۹۷ در بخش کانتینری ۱۹.۷۵ میلیون تن، فله خشک ۴۷.۶۴ میلیون تن، فله مایع پنج میلیون تن، جنرال کارگو ۱۸.۹۹ میلیون تن و مواد نفتی ۴۳.۲۹ میلیون تن بوده است.

عملیات تخلیه و بارگیری در بخش کانتینری کاهش ۳۵.۸ درصدی، مواد نفتی کاهش ۱۰.۲ درصدی، جنرال کارگو کاهش ۱۳.۶ درصدی، فله مایع رشد ۱۱.۲ درصدی، فله خشک کاهش ۶.۷ درصدی و عملیات کانتینری کاهش ۳۵.۸ درصد را در ۱۲ ماهه سال ۹۷ تجربه کرده است.

این در حالی است که میزان عملیات تخلیه و بارگیری در مدت مشابه سال قبل‌تر (۹۶) در بخش کانتینری ۳۰.۷۷ میلیون تن، فله خشک ۵۱.۰۶ میلیون تن، فله مایع ۴.۵۰ میلیون تن، جنرال کارگو ۲۱.۹۸ میلیون تن و مواد نفتی ۴۸.۱۹ میلیون تن بوده است تا در مجموع میزان ۱۵۶.۵۰ میلیون تن تخلیه و بارگیری در بنادر کشور در یکسال به ثبت برسد.

زمان سرویس دهی در بنادر باید کاهش یابد

از سال ۷۴ تا کنون هیچ گونه اقدامی در خصوص تصویب و اعلام نرم استاندارد تخلیه و بارگیری کالا در بنادر کشور صورت نگرفته است. لذا یکی از اهداف سازمان بنادر و دریانوردی در آینده ای نزدیک (بر اساس تکلیفی که قانون تسریع در امر تخلیه و بارگیری کشتی ها در بنادر بر عهده آن محول کرده) این است که دستورالعملی تهیه کند تا بر اساس آن دموراژ کشتی ها محاسبه و نُرم های مربوطه متناسب با شرایط روز تدوین شود.

در موضوع ارتقا کیفیت خدمات همراه با رشد شاخص های عملیات بندری دو بخش وجود دارد یک بخش از فعالیت ها مربوط به کشتی و بخش دیگر مربوط به محوطه است. در بخش کشتی بحث تخلیه و بارگیری ، شیوه های انتقال و نگهداری کالاها مطرح است در حوزه محوطه، موضوع تفکیکی کالا متناسب با نوع کالا و بحث تبادل الکترونیکی اسناد و ترخیص و خروج کالا از بنادر مطرح است. تمام سعی سازمان بنادر بر این است که در موارد یاد شده به سمت بهبود وضعیت فعلی حرکت کند.

استاندارد مشخصی برای نُرم های تخلیه و بارگیری نداریم

با بیان اینکه ارتقاء کیفیت خدمات همراه با رشد شاخص های عملیات بندری بر اساس قانون تسریع در امر تخلیه و بارگیری کشتی ها در بنادر در دستور کار است میتوان اظهار داشت: بر اساس قانون باید دستورالعمل هایی در این رابطه تدوین می شد اما بحث شاخص گذاری و نُرم بندی آن هنوز انجام نشده است تا بر اساس آن قیاس های کارشناسی داشته باشیم.

به گفته مدیرکل امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی تا کنون پیمانه مشخص و استانداردی برای زمان تخلیه و بارگیری کالا در بنادر وجود نداشته است. برای رسیدن به این مهم، نیازمند به روزرسانی نُرم های تخلیه و بارگیری هستیم. با اطلاع یافتن از آخرین وضعیت بنادر می توان به زمان بندی مشخصی دست یافت.وی خاطرنشان کرد: با ارتقای تعاریف مربوط به استاندارد خدمات ارائه شده در بنادر تا پایان شهریورماه سال آتی، شاهد رشد کیفی خدمات همراه با رشد شاخص های عملیات بندری خواهیم بود.